Zelf bladcompost maken met bladeren uit de tuin

Het is herfst, het seizoen waarin de natuur haar transformatie ondergaat. Bomen bereiden zich voor op de naderende winter, waarbij ze al hun waardevolle voedingsstoffen en het laatste beetje chlorofyl uit hun bladeren halen. Dit proces zorgt ervoor dat de eens groene bladeren veranderen in een prachtig palet van geel, rood en bruin. Vanaf dat moment lijken de bladeren geen nut meer te hebben, en dwarrelen ze neer op de grond, waar een nieuwe taak voor hen begint. Want ook na het vallen hebben ze nog een essentiële taak.

Bladcompost maken

Wat te doen met afgevallen bladeren?

Bladeren die op het gazon vallen kunnen best zo snel mogelijk worden verwijderd. Als je ze laat liggen, krijgt het gras eronder onvoldoende licht en verstikt het. Bovendien biedt dit een perfecte kans voor mos om langzaam maar zeker terrein te winnen en kan het zelfs een broedplaats worden voor schimmels. Dus, ruim die bladeren op!

Ook in de vijver is het geen goed idee om de bladeren te laten drijven, want na verloop van tijd zullen ze naar de bodem zakken en daar een laag organisch materiaal vormen. Deze sliblaag wordt jaar na jaar dikker en verrijkt het water met voedingsstoffen, wat de perfecte voedingsbodem creëert voor de ontwikkeling van algen. Deze algen ontsieren niet alleen de vijver, maar belemmeren ook de groei van zuurstofplanten. Je kunt dit voorkomen door netten over de vijver te spannen, waardoor afgevallen bladeren niet naar de bodem kunnen zinken. Vallen er toch bladeren in de vijver, dan kun je ze eenvoudig met een schepnet verwijderen.

Bladeren die in de plantenborders belanden, kun je met een gerust hart laten liggen. Daar vormen ze samen met ander organisch materiaal een waardevolle mulch- of humuslaag, wat de bodemkwaliteit verbetert en daarmee de groei van de planten bevordert. Bovendien zorgen ze voor een stimulerend bodemleven en creëren ze een beschutte plek voor egels en allerlei kleine dieren. Dit is ook een paradijs voor vogels, aangezien tussen de bladeren een overvloed aan insecten en regenwormen te vinden is.

Zelf bladcompost maken

Bladeren verwijderen van het gazon Je kunt de bladeren die op het gras zijn beland gemakkelijk bijeenharken met een bladhark en naar het containerpark brengen. Als je een compostvat hebt, kun je ze daar ook in deponeren. Samen met ander tuinafval worden de bladeren afgebroken en omgezet tot prachtig verteerde compost, die je het volgende seizoen weer kunt gebruiken in je moestuin of plantenborder. Maar er bestaat ook een eenvoudigere manier om met alleen bladeren een bodemverbeterende bladcompost te maken, wat ideaal is voor een kleine stadstuin zonder composthoop.

Hoe ga je werk?

Allereerst is het belangrijk om met een hark of bladzuiger alle bladeren te verzamelen. Als je een bladzuiger gebruikt, worden de bladeren al deels versnipperd, wat het verteringsproces versneld. Bij voorkeur vergaren we bladeren van bomen die zich snel in compost laten omzetten. Hieronder vallen bijna alle soorten loofbomen, zoals wilg, populier, linde, es, kastanje, vlier, appel, enzovoort. Bladeren van beuken, platanen en eiken doen er wat langer over om te verteren vanwege de looizuren die ze bevatten, maar je kunt het looizuurgehalte verminderen door steenmeel of lavameel toe te voegen.

De afgevallen bladeren verzamel je het best 's morgens wanneer ze nog wat vochtig zijn van de ochtenddauw. Het vocht zal het verteringsproces alleen maar bevorderen. Doe de bladeren in een plastic zak (vuilniszak of dergelijks) en voeg er eventueel een handvol kalk aan toe om het verteringsproces te versnellen. Als de bladeren droog zijn, kun je ze in de zak nog even besproeien. Natte bladeren kun je ook veel compacter maken door ze goed aan te drukken. Sluit de bovenkant van de zak eerst met de hand en druk de massa even aan om overtollige lucht eruit te laten ontsnappen. Op deze manier kun je veel meer bladeren in de zak kwijt.

Bladcompost maken Sluit daarna de zak goed af en prik er enkele gaatjes in voor en vlotte toevoer van zuurstof, dat nodig is voor het verteringsproces. Laat de zakken buiten staan, maar vermijd direct zonlicht. Als je vorstgevoelige (kuip)planten in de tuin hebt staan, kun je deze zakken ook rond de wortelbasis plaatsen, waar ze dienst kunnen doen als een nuttige vorstbescherming.

Wat kan je doen met bladcompost?

Als het verteringsproces goed is verlopen, heb je het volgend voorjaar hoogwaardige bladcompost tot je beschikking, helemaal gratis! Deze compost is voedselrijk en vrij van onkruid, waardoor het prima grond is om te mengen met scherp zand (ook wel rijnzand of metserzand genoemd). Dit mengsel is ideaal als zaai- of stekgrond. Scherp zand is veel hoekiger, waardoor het lichte verwondingen aan de stengels van de stekjes veroorzaakt. Dit stimuleert de vorming van callusweefsel en leidt tot betere wortelvorming. In tegenstelling tot zandkorrels, die afgeronde korrels hebben en zeezout bevatten dat schadelijk kan zijn voor de wortelgroei.

Hoewel bladcompost minder voedingsstoffen bevat dan gewone compost, kan het toch uitstekend dienen als bodemverbeteraar. Je kunt ook bladcompost van minstens 2 jaar oud mengen met potgrond. Door dit mengsel vervolgens over de (moes)tuingrond te verdelen, verbeter je het bodemleven en stimuleer je de groei van je planten. Strooi de bladcompost uit en hark het lichtjes in de grond.