Eetbaar groen in november en december

Sleedoorn bessen in de winter

In november en december gaan de planten in winterslaap. Het groen verdwijnt en de meeste planten hebben hun laatste vruchten gedragen. Hierdoor verwacht je geen eetbare planten te vinden, maar ook in de winter zijn ze er. Dit in een kleinere hoeveelheid dan de maanden voorheen. En zo vreemd is dit niet, want ook lang geleden zochten mens en dier naar eten om de barre winter te overleven. Door onze aangepaste levensstijl leerden we voedsel kopen in de supermarkt. Maar weet jij wat de natuur zoal te bieden heeft aan lekkers tijdens de winter?

Eetbaar groen tijdens de winter

Na de vruchtbare plukperiode van september en oktober, lijkt het eetbaar groen verdwenen te zijn. Bovengronds althans want de winter biedt heel wat aan eetbaar lekkers onder de grond aan.

Eetbaar groen:

Het nat en koud weer dat heerst over het einde van het jaar, zorgt voor heel wat zwammen en paddenstoelen. De vochtige ondergrond, rot hout en ander dood organisch materiaal vormen de perfecte basis om op te groeien. Eetbare soorten die je nu vindt zijn oesterzwammen, fluweelpootje, nevelzwammen en fopzwammen. Wees je steeds bewust van de gevaren bij het zoeken naar wilde paddenstoelen en zwammen, en ga nooit opstap zonder de juiste kennis of een expert. Want heel wat soorten zijn giftig en dodelijk.
De jeneverbesstruik draagt pas bessen na 2 à 3 jaar. De vrucht van de Juniperus communis is een blauwzwarte bes die pas laat in de herfst rijp is. In het eerste jaar maakt de struik bloemen aan, waarna in het tweede of derde jaar een harde groene bes verschijnt die later rijpt tot de jeneverbes. Het zijn zachte en vlezige eindresten van de sparappels. Geplukt kan je ze vers als gedroogd eten. De smaak van een rijpe bes is zoet en kruidig, en worden voornamelijk gedroogd gebruikt als specerij in marinades voor wild of als smaakmaker bij gin tonic.
Ook in november en december zijn er rozenbottels te vinden. Het zijn superfoods, boordevol vitamine C die je zowel gedroogd als gekookt in jam kan gebruiken.
De wortels van de wilde peen zijn het lekkerst voor de plant gaat bloeien. Op dat moment is de dikke penwortel nog zacht en kan je ze rauw eten. De wilde peen wortels zijn veel kleiner dan de gewone wortels die je in de winkel kan vinden. Ze zijn te oogsten van september tot het voorjaar van hun tweede levensjaar.
Ook lisdodde, een waterplant die je terug kan vinden in de ondiepe waters langs de rand van vijvers en beekjes, is een voedzame plant. Doorheen het jaar kan je genieten van deze plant, maar tijdens de herfst en winter is het voornamelijk de wortelstok die door zijn zetmeelrijke inhoud een bron van voedsel vormt. De wortels kunnen geschild worden, waarna je ze onder water kan scheuren en breken om het zetmeel eruit te halen. Ook een tien à twintig minuten bakken is mogelijk om de zetmeelrijke vezels eruit te krijgen.
De bessen en vruchten van de mispel en sleedoorn pluk je pas na de eerste vorst. De vruchten zijn heerlijk in jam of moes.

Naast deze planten kan je nu nog dovenetel, brandnetel en hondsdraf vinden in de natuur maar de meeste andere planten gaan in winterslaap. Was het een vruchtrijk jaar en heb je nog vele vruchten, kruiden, zaden ed. over, dan is de winter het moment om de restjes in te maken, te laten drogen of in te vriezen. Ook het teveel aan groenten uit de tuin kunnen nu bereid worden tot soep of saus. Bewaar in de diepvries en geniet nog een hele winter verder.

Homemade mispelconfituur

Benodigdheden:

1 kg rijpe mispels
400 g confituursuiker
0,25 cl water
kruiden naar smaak: speculaaskruiden, gember, kaneel of citroensap (3 à 4 eetlepels/600 ml sap)

Mispels zitten boordevol vitaminen C en zijn goed voor de maag en spijsvertering. Niet alleen voor ons zijn ze een lekkernij, ook vogels nemen graag eens een vruchtje mee. Je plukt ze best voor ze rijpen, zodat de vogels er niet met weg zijn. Laat ze verder rijpen in een mand tot ze zacht zijn. Spoel de vruchten goed en laat ze 20 minuten koken op een zacht vuurtje in een bodem met water. Kook ze tot de vruchten openspringen. Verwijder de schillen en pitten handmatig of door het vruchtensap door een zeef te halen. Voeg als laatste de suiker en de kruiding toe en laat nog even doorkoken. Blijf goed roeren zodat het mengsel niet aanbrandt. De jam is nu klaar voor gebruik. Verdeel de confituur over een aantal inmaakpotjes en sluit af. Eet smakelijk!

Lees ook: Eetbaar groen voor beginners.

Ingemaakte groenten en kruiden