Fruit voor beginners: appels, peren, pruimen, kersen

Fruitbomen zijn een geweldige meerwaarde voor de tuin want ze leveren je het ganse jaar door iets om van te genieten en naar uit te kijken! De zoet geurende bloesems, rijk aan nectar, belonen insecten elk voorjaar met een heerlijke maaltijd. Bij het zoeken naar nectar vliegen ze van bloem naar bloem en verspreiden ze het stuifmeel. Zo gebeurt de bestuiving en kunnen wij, als alles goed gaat, later op het jaar genieten van vers geplukte vruchten.

Heb je nog wat plaats in de tuin? Plant dan een fruitboom want het loont zeker de moeite! Elk jaar opnieuw pluk je de vruchten en veel hoef je er helemaal niet voor te doen! Appels, peren, pruimen, kersen en krieken zijn prima beginnersbomen. Planten kan na het vallen van het blad, van november tot eind maart wanneer de bomen in rust zijn. Heb je niet genoeg plaats voor een hoogstam? Overweeg dan een gevelplant, laagstam, zuilboomje of een fruitstruik in pot.

Bloesems van de perenboom

Werk samen met de natuur

Kies de juiste fruitboom volgens de beschikbare ruimte en in functie van het type bodem.
Plant de fruitboom of -struik op de juiste plaats om hem optimaal te laten groeien en bloeien. Informeer goed bij de kweker.
Houd de bodem vruchtbaar en het bodemleven gezond door gebruik te maken van compost en mulch. De boom haalt hier zijn voedingsstoffen uit en zal pas gezond zijn als de grond voldoende te bieden heeft.
Trek natuurlijke bestuivers aan zoals bijen en hommels. Zij helpen ook mee om ziekten te bestrijden. Richt je tuin aantrekkelijk in voor insecten, voorzie voldoende nectarrijke beplanting en plaats insectenhotels.
Gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen.
Snoei de boom op het juiste tijdstip om de groei en vruchtvorming te stimuleren. Zo houd je de boom in optimale conditie!

Appelbomen (Malus)

Onder de appelbomen heb je een enorme keuze aan rassen, elk met een specifieke eigenheid, om uit het vuistje te eten of te verwerken tot appelmoes. De meeste soorten leveren meer vruchten op als ze bestoven worden met stuifmeel van een ander ras, dat noemt met kruisbestuiving. Je hebt dan meerdere rassen nodig die op hetzelfde tijdstip bloeien. Er bestaan immers ook zelfbestuivende appelbomen, ideaal voor kleinere tuinen! Toch zal de opbrengst ook bij deze soorten groter zijn als er een tweede boom in de buurt staat.

Appels Appelbomen houden van volle zon maar stellen niet zoveel eisen aan de ondergrond. Alhoewel ze minder fan zijn van te arme zandgronden, zware kleigronden en natte, zure bodems. De beste pH-waarde ligt tussen 5,5 en 7. Als je grond te zuur is dan biedt kalk soelaas. Gebruik een pH-meter om de zuurtegraad te bepalen.

De lekkerste eetappels zijn Elstar, Gloster, Melrose en Gala. Reinette, Keuleman, Trezeke Meyers of James Grieve zijn ideaal voor stoofappels. Cox's Orange Pippin (Cox) is een supersmakelijk middelklein eetappeltje en voor appelmoes zijn Jacques Lebel en Reinette top.

Hoe aanplanten?

Voor appel- en perenbomen graaf je een plantgat die ongeveer 10 cm dieper is dan de pot waarin de boom staat bij aankoop. Breng een laag bodemverbeteraar of compost aan zodat de bovenkant van de kluit ongeveer gelijk komt met het grondoppervlak. De ent-plaats van de boom moet 5 cm boven de grond komen om het groeipotentieel te maximaliseren. Zorg ervoor dat de kluit goed nat is alvorens je de boom plant. Plaats de kluit in het plantgat en druk goed aan. Een paal met boomband geeft de boom verder ondersteuning tijdens het groeien. Houd een meter rond de stam onkruidvrij, met een laag gerijpte compost of bladaarde. Bemest een eerste keer in het voorjaar rond februari/maart en een tweede keer in juni. Dit kan je best doen met organische meststoffen of compost.

Peer (Pyrus)

Perenbomen kunnen we opsplitsen in handperen en stoofrassen met dat verschil dat de peren die je zo kunt opeten, een zachte schil hebben en sappig zijn. Peren die bedoeld zijn om verder te verwerken hebben een harde schil en zijn droog. Vroeg geplukt zijn de meeste soorten het langst houdbaar. Binnenshuis rijpen ze verder na tot het vruchtvlees zacht wordt en ze klaar zijn om op te eten.

Perenbomen zijn ijzersterk en overleven probleemloos onze winters, maar ze houden net zoals appels, niet van te natte voeten of een harde bodem. Geef wel voldoende water in perioden van droogte. Plant ze op zonnige, humusrijke, goed bemeste, neutrale grond. Hoe meer zon, hoe meer peren! In april bloeien ze met helder witte bloesems en net zoals bij de appelbomen is er ook een onderscheid tussen zelf bestuivende perenbomen en peren die kruisbestuiving nodig hebben.

Heb je maar plaats voor één boom, plant dan een Conférence. Andere lekkere zijn Doyenné du Comice, Clapp’s Favourite, Kriekpeer, Dubbele Flip, Concorde, Beurré Hardy, Calebasse de Tirlemont en Comtesse de Paris. Weinig plaats? Peren laten zich prima leiden tegen een muur of langs een boog, of je knipt ze op tot een zuil. Goede soorten die niet te hard groeien zijn Bonne Louise d’Avranches, Jefkespeer, William Bon Chrétien, Légipont en Triomphe de Vienne.

Perenboom

Pruim (Prunus domestica)

Pruimen In het voorjaar bloeit de pruimenboom met wit/roze bloesems. De boom groeit het best op rijke grond zoals klei en leem maar heeft een hekel aan natte voeten in de winter. Plaats hem op een zonnige plek in de tuin want hoe meer zon, des te zoeter de vruchten! Bepaalde soorten zijn zelfbestuivend, anderen doen aan kruisbestuiving waarvoor je twee bomen van een verschillend ras nodig hebt. De lekkerste blauwe eetpruimen zijn Altesse Simple, Altesse double, Bleue de Belgique, Hauszwetsche en Opal. Lekkere gele zijn Mirabelle de Nancy en Early Laxton. De kleine ronde groene Reine Claude Verte is de allerlekkerste.

Pruimenbomen hebben elk jaar behoefte aan een flinke portie organische mest, na de oogst en in april of mei. De pruim is erg vatbaar voor allerlei ziekten, snoei daarom zo weinig mogelijk en steeds op een warme, droge dag. Het beste moment is zo snel mogelijk na de pluk. Bij snoei in het voorjaar is de kans op loodglansziekte groter, een ziekte die zich verspreidt via de snoeiwonden. Ook de pruimenmot kan grote schade aanbrengen. De larven van deze mot nestelen zich in de rijpe pruimen en kunnen de volledige oogst doen mislukken. De mannelijke motten kan je wegvangen door ze te lokken met een fero-box in combinatie met een deltaval.

Kers & kriek

Prunus avium kersen zijn lekker zoet van smaak terwijl Prunus cerasus eerder zuurdere vruchten oplevert. Voor een optimale bestuiving plant je best meer dan één boom van verschillende rassen. De vruchten zullen groter zijn en de opbrengst rijkelijker. Ook bij zelfbestuivende rassen is de opbrengst groter met twee.

Kersen geef je een plek in de volle zon, krieken kunnen wat meer schaduw aan. Een kersenboom past ook perfect in de siertuin. Met z'n witte of roze lentebloesems, mooie bolvorm en geeloranje herfstkleur is hij bijzonder decoratief. Plant de boom in een losse, voedingsrijke bodem en niet op een natte plek. De lekkerste vruchten zijn de geelroze vleeskersen Bigarreau Napoléon, de gele Donissens Gelbe Knorpelkirsche, de bijna zwarte Kordia (een verbeterde versie van de befaamde Hedelfinger) en de grote purperzwarte Regina. Lekkere, sterke kriekensoorten zijn de Schaarbeekse Kriek en Pater Stefaan. Verwerk in het voorjaar een laag compost in de grond en mulch regelmatig om het vocht in de bodem beter vast te houden. Jonge kersenboompjes moet je de eerste twee jaar beschermen tegen de vrieskou door ze bijvoorbeeld met jute te omwikkelen.

Kersenboom