Riet verwijderen uit de vijver
Riet in de vijver kan mooi zijn en heeft ook een zeer goede invloed op de kwaliteit van het water.
Voor filtering van het (vijver)water kan gekozen worden voor een systeem met rietfilters. Dit bestaat uit een aparte zone gevuld met een poreus substraat (meestal lavasteen) waarin rietplanten groeien.
Door de nitrificerende bacteriën in het poreus gesteente worden afvalstoffen van de vijver (afgevallen/rottende bladeren, uitwerpselen, onverteerd visvoer, ...) omgezet tot nitraten en fosfaten. De rietplanten nemen deze stoffen op om zelf verder te kunnen groeien.
Het gevolg is een vijver zonder verdere plantenvoeding, waardoor groen water verdwijnt. Groen water is niet meer dan zweefalgen die zich kunnen voortplanten doordat er nog voeding aanwezig is in het water.
Rietfilter of helofytenfilter
Dit principe wordt vaak bij zwemvijvers toegepast. Daar is een (ondiepe) zone gereserveerd als rietfilter.
Planten die vaak gebruikt zijn als rietfilter behoren allemaal uit de groep van helofyten. Vandaar ook de naam helofytenfiilter. De meest gekende zijn Phragmites australis (gewoon riet), Typha latifolia (grote lisdodde), Typha angustifolia (kleine lisdodde), Acorus calamus (kalmoes), Sparganium erectum (grote egelskop), Iris pseudocorus (gele lis) en Scirpus lacustris (mattenbies).
Het best is om per filterzone slechts 1 soort te gebruiken. Sommige plantensoorten groeien beter dan andere en beconcurreren elkaar na verloop van tijd.
Phragmites australis is een van de meest gebruikte soorten, omdat deze een zeer grote filterwerking heeft, volledig winterhard is, bestand is tegen verontreiniging (zouttoevoeging, zeepresten, ...) en ook lange perioden van droogte kan verdragen.
Riet heeft echter een probleem dat de wortelstokken zeer sterke groeiers zijn en voor problemen kunnen zorgen.
Indien het riet niet in een afgebakende zone wordt geplant zoals bij helofytenfilters kan deze plant de vijver volledig domineren. Bij natuurlijke vijvers kan dit wel eens het geval zijn, zeker wanneer de vijver niet zo diep is.
Vanaf de late zomer tot een stuk in het najaar bloeit het riet en kan je de bruine pluimen zien waaien tot een stuk in oktober. In de winter sterfven de bovenste delen van de plant af en blijven de holle stengels staan. Dit geeft bij tijden van vorst de mogelijkheid dat afvalgassen nog steeds uit de vijver kunnen ontsnappen doorheen deze stengels.
Riet verspreidt zich snel en gemakkelijk via de wortelstokken en die kunnen nog al eens voor problemen zorgen, zeker wanneer riet wordt geplant in of nabij folievijvers. De wortelstokken zijn zo sterk dat ze zonder problemen door de folie heen prikken en groeien.
Het verwijderen van riet of indijken ervan
Is het riet te ver uitgegroeid, en wil je het indijken, dan zijn er enkele mogelijkheden.
Allereerst is het belangrijk om geen chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken (zoals roundup). Sproeistoffen in combinatie met water / vijver is nooit een goed idee. Dit schaadt de waterorganismen en kan ervoor zorgen dat de volledige vissen- of bacteriebestand verdwijnt en als gevolg geen schadelijke afvalstoffen meer kan afbreken met waterverontreiniging en vissterfte tot gevolg.
- Riet uittrekken lukt weinig tot niet. De wortelstokken hechten zich zeer goed vast in de ondergrond. Met een kleine graafmachine lukt dat meestal wel. Bindt het riet zo laag mogelijk samen en trek de hele partij uit de grond of water. Er blijven steeds afgebroken wortelstokken achter, waardoor het riet na verloop van tijd terug kan uitschieten. Belangrijk is om op regelmatige basis onderhoud te doen op het riet.
- Uitgraven kan uiteraard ook altijd, maar meestal niet mogelijk met gewoon handgereedschap. Ook hier zijn kraantjes nodig. Er zijn modellen die ook onder water kunnen graven. Het uitbaggeren van de vijver is een goede oplossing om het riet tegen te houden. Afgevallen bladeren en plantenresten slibben na verloop van tijd de vijver dicht, de blubber wordt een echte bodem en na meerdere jaren wordt de vijver steeds ondieper. Dit helpt de verspreiding van riet. Uitbaggeren voorkomt dichtslibbing en zorgt ook voor een beter waterkwaliteit aangezien de sliblaag een bron van afvalstoffen bevat.
- Indien graafmachines of kranen niet mogelijk zijn of te kostelijk uitvallen kan er wel handmatig gewerkt worden. Snij meerdere keren het riet af tijdens het groeiseizoen. Snij steeds ONDER het waterniveau af, waardoor de stengel zal vollopen met water en de steel gaat rotten en afsterven. Door dit meerdere keren te doen met alle stengels wordt de plant en dus ook het wortelgestel verzwakt. Bij voldoende verzwakking zal de plant uiteindelijk afsterven en verdwijnen.