Roofvogels van bij ons

Roofvogels zijn tot de verbeelding sprekende dieren die heel wat harten sneller doen slaan. En niet alleen het hart van hun prooien waarop ze jagen. Een buizerd, een uil of een sperwer van dichtbij spotten geeft een kick en creëert bij mij althans een gelukzalig gevoel. Dit is zeker het geval als ik zit te wachten in mijn schuiltent en er plots een prachtexemplaar voor mijn lens verschijnt!

In België en Nederland komen heel wat soorten roofvogels en uilen voor. Sommige van deze imposante soorten zie je vrij frequent, anderen hebben een verborgen levenswijze en zie je maar zelden. Ze worden ingedeeld in twee totaal verschillende groepen:
de dagroofvogels en de nachtroofvogels.

Het spreekt voor zich dat de eerste groep vooral overdag actief is en de tweede groep vooral bij schemering en ’s nachts de wijde wereld intrekt.

Hun sterk naar beneden gebogen snavel, een stel stevige nagels  en het vermogen om levende prooien te vangen en te doden, zelfs tijdens de vlucht maken deze vogels uniek.

Sperwerachtigen vangen hun prooien met hun vlijmscherpe klauwen. De klauwen dringen vervolgens in het lichaam van hun slachtoffer waarna het dier sterft door verwondingen aan het hart of een ander orgaan. De sperwer gebruikt zijn snavel om de prooi uit elkaar te scheuren en het vlees uit het lichaam te rukken. Valken doden hun prooi dan weer op een heel andere manier. Zij gebruiken de klauwen enkel om het dier te vangen. Met de snavel bijt hij vervolgens in de wervelkolom waarna de dood onmiddellijk intreedt.

De meesten roofvogels hebben een ruime variatie aan prooien op hun menu staan gaande van ongewervelden, vogels en zoogdieren maar ook aas afhankelijk van wat er op dat moment al dan niet talrijk aanwezig is.  Een beperkt aantal soorten zoals bijvoorbeeld de visarend zijn voedselspecialisten en leven slechts van een bepaald soort prooien.
Eens in de maag wordt het voedsel verteerd met behulp van maagzuur en enzymen. Bij een uil zijn de maagsappen minder zuur waardoor ze de haren en de beenderen van hun prooi niet kunnen verteren. Deze onverteerde resten worden later uitgebraakt onder de vorm van braakballen. Braakballen zijn interessante dierensporen en worden vaak ontleedt om meer te weten te komen over de voedselketen. Misschien hebben jullie dat ook nog op school gedaan? 

Eén van de meest imposante roofvogels die je regelmatig in onze streek ziet is de buizerd (Buteo buteo). Het is één van de grootste en meest voorkomende dagroofvogels die hier voorkomt. Het is een vrij zwaar gebouwde, compacte roofvogel met een ronde en zware kop. Hun kleur kan variëren van wit tot bruin en zelfs zwart. Al cirkelend door de lucht vallen zijn brede vleugels met een spanwijdte van 120 tot 150 cm meteen op. Je ziet hem ook vaak zittend op een paal in open velden of akkers. Ze hebben zo hun vaste stekjes die ze gebruiken als uitkijkpost van waaruit ze met hun scherpe blik de grond afspeuren. Op warme dagen kunnen ze ook urenlang door de lucht zweven op thermiek, op zoek naar een geschikte prooi. Als ze een slachtoffer in het vizier krijgen, hangen ze kortstondig te bidden en vallen dan met een stootduik op hun prooi.  Heel wat kleine vogels, muizen, mollen, kikkers en hagedissen zijn mogelijke doelwitten en al stappend door het grasland gaat hij op zoek naar slakken, insecten en regenwormen. Maar de muis blijft zijn favoriet!

Beschermplaat invliegopening nestkast koolmees

^€3⁵⁹

Bekijk in onze webshop

Weitech vogelverjager tegen duiven

^€499

Bekijk in onze webshop

Ga je ’s avonds op stap kan je met een beetje geluk een uil spotten. Hun lichaamsbouw en gedrag zijn volledig aangepast aan hun nachtelijke activiteiten. Het meest opvallend zijn hun naar voren gerichte, grote ogen. Hierdoor hebben ze een bijzonder ruimtelijk zicht die bij de jacht goed van pas komt. Om hun gezichtsveld te vergroten kunnen ze  hun kop tot wel 270° draaien. Naast het zicht zijn de oren op een opmerkelijke wijze aangepast aan het nachtleven. Bij soorten die uitsluitend ’s nachts jagen zitten de oren asymmetrisch in de kop. De ene ooropening zit hoger dan de andere waardoor de geluidsgolven het ene oor eerder bereiken dan het andere oor. Hierdoor kunnen ze de richting waaruit het geluid komt beter bepalen en kunnen ze hun prooi sneller en nauwkeuriger lokaliseren.

Nu en dan komen er wel eens roofvogels vanuit het hoge Noorden, zoals de zeearend (Haliaeetus albicilla) bij ons op bezoek. Vooral jongere exemplaren gaan regelmatig rondzwerven en dit vooral in de winter. Van alle Europese soorten heeft de zeerarend de grootste spanwijdte, tot 2,60 meter! Hij wordt dan ook wel de ‘vliegende deur’ genoemd. Ze leven voornamelijk in de buurt van water en leven hoofdzakelijk van vis die ze met het grootste gemak uit het water plukken. Een dergelijke vogel van dichtbij zien is spectaculair en geeft je een kippenvelmoment!

Deze indrukwekkende vogels zijn in onze samenleving heel kwetsbaar en enkele soorten staan dan ook op de Rode Lijst of balanceren net op de rand. Het zijn levende barometers voor onze leefmilieu en de kwaliteit van onze omgeving.