Bestrijding van de Taxuskever

Regelmatig komen er hier op het forum vragen over het bestrijden van de taxuskever / gegroefde lapsnuitkever. Om niet iedere keer het zelfde antwoord te hoeven typen geef ik hier mijn handleiding voor de de aanpak van de taxuskever.

Om maar meteen te beginnen: voor de particuliere tuinier zijn er in NL geen chemische middelen beschikbaar voor het bestrijden van de taxuskever. De middelen die in het verleden mochten worden toegepast zijn vanwege milieubezwaren al geruime tijd uit de handel.

Wat rest is de biologische bestrijding van de larven van de taxuskever met behulp van aaltjes. Aaltjes (ook bekend als nematoden) zijn minuscule organismen die niet met het blote oog te zien zijn. De aaltjes dragen een bacterie bij zich. De aaltjes parasiteren op de larven van de taxuskever waardoor deze geïnfecteerd worden met de bacterie. De bacterie zorgt ervoor dat de larve van de taxuskever binnen enkele dagen sterft.

Bij de bestrijding van de larven van de taxuskever hebben we diverse soorten aaltjes ter beschikking waarvan de belangrijkste Steinernema feltiae en Heterorhabditis bacteriophora zijn. Het belangrijkste verschil is dat de Steinernema aaltjes werkzaam zijn bij een lagere temperatuur (vanaf ongeveer 6 -- 8 graden Celsius bodemtemperatuur).

Die aaltjes die je koopt zitten in een licht vochtige meelachtige substantie. Na ontvangst van de aaltjes moet je deze koel, droog en donker bewaren, bij voorkeur in de koelkast bij 5 graden Celsius. Bij toepassing moet de meelachtige substantie worden opgelost in een schone emmer of kuip met water. Aaltjes zijn gevoelig voor zon dus de ‘opgeloste’ aaltjes moeten in de schaduw worden gehouden. Het beste kun je de aaltjes daarom ook toepassen op een bewolkte dag. Van genoemd mengsel doe je een kopje of kan in een gieter en vult deze aan met water. Dan aanbrengen op de kluiten van de planten. Als de beplanting dicht staat dan gewoon over de planten gieten. dag. Eenmaal vermengd met water moeten de aaltjes meteen worden gebruikt, je kunt niet een paar dagen wachten omdat de aaltjes dan sterven.

Wat zeer BELANGRIJK is bij de inzet van aaltjes is dat de grond goed vochtig moet zijn en minimaal 2 tot 3 weken goed vochtig moet worden gehouden. Doe je dit niet dan is de kans groot dat de aaltjes niet bij de larven van de taxuskever kunnen komen en het loodje leggen in de droge grond. Het beste een dag van te voren de grond beregenen en direct na het aanbrengen van de aaltjes opnieuw beregenen.

Wanneer de aaltjes toepassen? Persoonlijk geef ik er de voorkeur aan om het aaltje Heterorhabditis bacteriophora in de periode september/begin oktober in te zetten. De temperatuur van de bodem is dan nog voldoende hoog en het is makkelijker om de grond vochtig te houden in vergelijking met het late voorjaar of de zomer (gebaseerd op ervaringen van de droge jaren 2018-2020). Indien het in de loop van het voorjaar duidelijk wordt dat er veel larven van de taxuskever in de grond zitten, is het raadzaam om in het voorjaar het aaltje Steinernema in te zetten.


Enkele kanttekeningen bij het gebruik van aaltjes ter bestrijding van de larven van de taxuskever:

1. Het is zo goed als onmogelijk om alle larven van de taxuskever met de inzet van aaltjes om zeep te helpen. Bij dichte kluiten van bijv. grote Rhododendrons of Camelia’s zullen er altijd wel een paar larven overleven en uitgroeien tot taxuskevers. Deze leggen weer eitjes, die worden weer larven etc.

2. De taxuskever zit in heel West-Europa. De kans is zeer groot dat die ook aanwezig is in de tuin van de buren of het gemeente-plantsoen. Als de buren niets doen aan de larven van de taxuskever dan komen er weer kevers naar jouw tuin en leggen daar weer eitjes etc. Je zult daarom ieder jaar aaltjes moeten inzetten om het probleem binnen de perken te houden.

3. Aaltjes zijn niet al te goedkoop. Het is raadzaam om te kijken of je met je buren of andere tuinbezitters grootverpakkingen kunt aanschaffen. Deze zijn in de regel goedkoper dan de kleinverpakkingen die je via het tuincentrum kunt kopen.

Gegroet, de tuinprins

Zou ik zo niet weten.

Probleem is dat de taxuskever zich overdag vaak schuil houdt en pas als het donker wordt te voor schijn komt. Vogels zijn dan ook niet de meest voor de hand liggende natuurlijke vijanden. Ik weet wel dat enkele kwekers in het verleden kippen hebben gebruikt om de populatie taxuskevers binnen de perken te houden. Der taxuskever verschuilt zich overdag vaak onder afgevallen blad, snoeisel etc. Kippen krabben met hun poten in het afgevallen blad etc. en vinden zo de kevers. Helaas is in veel contreien de vos actief dus kippen moeten 's nachts in een degelijke ren waar de vos niet in kan. In een particuliere tuin zou ik geen kippen loslaten want kippen vreten zowat alles op wat ze voor de snavel komt. Verder kakken ze waar ze staan en krabben in de grond op zoek naar voedsel.

Bij een flinke plaag kun je overdag ook wel taxuskevers vinden die zich schuilhouden in bomen en struiken. Meestal zitten ze dicht teken een tak aan. Vanwege de donkere kleur valt de taxuskever daar niet erg op. Door flink met de takken te schudden vallen ze dan naar beneden.


Gegroet, de tuinprins

Volgens het CCBT (Coördinatiecentrum praktijkgericht onderzoek en voorlichting Biologische Teelt) zijn vogels, loopkevers, egels, spitsmuizen, mollen... de natuurlijke vijanden van de taxuskever.
Zie https://www.ccbt.be/sites/default/files/files/Fiche%20Taxuskever%20BIOROOTS_volledige%20grootte.pdf