Veelgestelde vragen bij de aankoop van houten tuinproducten

Hout is een natuurlijk materiaal waarvan de toepassing oneindig is. Hout geeft ons een warm en comfortabel gevoel en bovendien is elk stuk uniek. Het is een levende materie waarbij de afmetingen, het uitzicht, de vorm en de kleur verschillen. Het evolueert in de loop der jaren en wordt in vele gevallen nog mooier als het de tand des tijds heeft doorstaan.

Het gebruik van hout in de tuin

Elke houtsoort heeft een bepaalde duurzaamheidsklasse die de weerstand tegen schimmels of houtrot van het kernhout uitdrukt. Zo hebben tropische soorten doorgaans een duurzaamheidsklasse I of II wat wil zeggen dat ze zonder behandeling 15 tot 25 jaar en soms langer meegaan. Voor duurdere en luxueuze toepassingen gebruikt men soorten zoals ceder, padouk, bilinga of bangkirai maar doorgaans kiest men naaldhout afkomstig uit duurzaam beheerde bossen als basisproduct. Wit Noorse den of Rood Noorse den hebben op zich een lagere duurzaamheidsklasse, maar door het hout onder druk te behandelen, wordt de levensduur ervan fors opgetrokken.

Door het natuurlijke uitzicht en de behandeling van hout kunnen bepaalde eigenschappen vragen oproepen. Vragen waar we een eenvoudige verklaring kunnen aan geven. Meestal gaat het om eigenschappen die geen afbreuk doen aan de functionaliteit, de kwaliteit en de levensduur van het afgeleverde product. In de meeste gevallen is er dan ook geen sprake van een defect. Integendeel, door deze kenmerken stralen producten vervaardigd uit hout, meer klasse en een eigenheid uit!

We nemen elke eigenschap even onder de loep

Barsten: zoals we allemaal weten is hout een natuurlijk materiaal dat ook na het kappen van de boom een materie blijft dat sterk wordt beïnvloedt door de omgeving waarin het wordt gebruikt. Hout heeft wat tijd nodig om zich aan zijn omgeving aan te passen, dit zowel qua vochtgehalte als temperatuur. Vooral bij buitengebruik is het hout constant onderhevig aan temperatuursschommelingen. Spanningen in het hout kunnen barsten veroorzaken. Tijdens de zomer als het warm is en er een tijd geen neerslag is gevallen, krimpt het hout sterk en kunnen er daardoor scheuren en spleten ontstaan. Dit komt vaak voor bij palen maar ook bij tuinmeubelen en tuinschermen. Eens het wat vochtiger en kouder wordt, zet het hout opnieuw uit en zal de barst zich herstellen. Uitzet en krimp is dus een normaal verschijnsel. De invloed van zonlicht, regen, temperatuur en luchtvochtigheid kunnen deze eigenschap veroorzaken maar doet uiteindelijk niets af van de constructieve eigenschappen.

Kleurverschil: iedere boom is anders en daardoor kunnen houten producten verschillen in kleur. De kleurvariaties die in het begin opvallen zullen na verloop van tijd vervagen door inwerking van zonlicht. Kleurverschillen kunnen ook ontstaan tijdens stockage van het eindproduct maar deze zullen geleidelijk aan ook volledig verdwijnen.

Vergrijzing: de buitenlaag van hout verkleurt door werking van het zonlicht. De snelheid waarbij dit gebeurt, hangt af van waar het product staat of ligt. In de volle zon zal hout sneller vergrijzen. Je kan dit natuurlijk proces tegen gaan of vetragen door het hout te behandelen met een daarvoor geschikte beits of vernis. Met een ontgrijzer kan je vergrijsde oppervlakten bij tuinmeubelen en terrasplanken hun natuurlijke kleur teruggeven. Hou je wel van een vergrijsd effect maar kan je niet wachten tot de natuur dit voor jou heeft geregeld, dan kan je ook gebruik maken van een beits met een vergrijsd effect. Een product dat speciaal is ontwikkeld om direct en gelijkmatig de uitstraling te geven van natuurlijk vergrijsd hout.

Groene aanslag: om de duurzaamheid van dennenhout te verhogen en het te beschermen tegen houtrot, wordt het in vele gevallen geïmpregneerd met een milieuverantwoord verduurzamingsproduct. Het middel wordt onder vacuümdruk ingebracht tot het hout is verzadigd, vandaar soms ook de term onder druk behandeld hout. Hierdoor krijgt het een typische groene kleur. De groene kleur zal geleidelijk aan vervagen en onder invloed van zonlicht een mooie natuurlijke patine krijgen met een bruingrijze tint. Naar eigen keuze kan het hout verder worden afgewerkt in een bepaalde kleur. Het product dat gebruikt wordt om hout te verduurzamen bevat impregneerzouten die aantasting door schimmels en bacteriën voorkomen. Tijdens de productie kunnen deze zouten zich vermengen met hars uit het hout en zich op het oppervlak afzetten. De verwarring met schimmel op hout is dan ook snel gemaakt. Deze afzetting is echter een normaal verschijnsel bij geïmpregneerde producten en dit zal ook vrij snel verdwijnen eens het product wordt buiten geplaatst.

Vochtvlekken en schimmel: vochtkringen kunnen onstaan tijdens het productieproces of door stockage. Hout wordt dan blootgesteld aan vocht. Dit vocht kan reageren met de in het hout aanwezig sappen en kringen veroorzaken. Wanneer het eindproduct een plaats krijgt in de tuin zullen de vochtkringen wegtrekken.
Door vocht kunnen ook oppervlakkige schimmels ontstaan. Schimmels die het hout niet binnen dringen en het hout dus ook niet aantasten. De duurzaamheid van het hout komt hierdoor niet in gedrang. Wanneer houten onderdelen enige tijd op elkaar liggen, kunnen dergelijke schimmels ontstaan. Je kan ze eenvoudig verwijderen met een schoonmaakmiddel en een zachte borstel. Diezelfde oppervlakkige schimmels kunnen in de herfst en winter ontstaan op houten producten die buiten staan en niet behandeld zijn. Bij behandeld of geïmpregneerd hout zal dit minder voorkomen.

Knopen, noesten of kwasten: drie termen voor eenzelfde natuurlijke eigenschap van hout. Kwasten maken deel uit van de natuurlijke structuur. Het is de plaats waar een zijtak aan de boom heeft gegroeid. Op die plaats ontstaat hout met een andere draadrichting en een andere hardheid. Afhankelijk van de houtsoort en de leeftijd van de boom kunnen deze verschillen in vorm. Ook de kleur kan afwijken en donkerder zijn dan de rest van het oppervlak. De ene soort heeft meer kwasten dan andere. Grenen of Rood Noorse den heeft bijvoorbeeld meer kwasten dan vuren of Wit Noorse den. In de meeste gevallen zitten ze vast en spreken we van gezonde kwasten. Dode of lossen kwasten komen voor als ze niet of nauwelijks vergroeid zijn met het hout.

Kwasten in vergrijsd hout

Ieder stukje hout wordt met de grootste zorg en creativiteit vervaardigd door moeder natuur. Het maakt elk stukje uniek en het uitzicht valt niet te vergelijken met de uitstraling van kunststof, hoe goed en hoe natuurgetrouw deze producten ook kunnen gemaakt zijn. Het eindresultaat zal altijd beter aanvoelen maar je moet wel rekening houden met deze eigenschappen die bepalend zijn voor het uitzicht en het verdere gebruik. Elk stuk hout brengt een stuk geschiedenis met zich mee en kan een eigen verhaal vertellen. Dat zie je en dat voel je...

Neem ook een kijkje tussen onze houtbehandelingsproducten van Xyladecor en Cetabever voor de beste zorgen van jouw houten tuinspullen.