Rode bieten telen in de moestuin: van zaad tot oogst

botanische benaming: Beta vulgaris var rubra
andere benamingen: kroot, bietwortel, tuinwortel,...
Familie : Chenopodiaceae beter gekend onder de naam Ganzenvoetfamilie.

Herkomst

Van de strandbiet uit Zuid -Europa. (middellandse-Zeegebied).
De Grieken en Romeinen liggen aan de basis van de ontwikkeling van deze groente.
Deze groente werd daar dan ook massaal verbouwd en kreeg al snel de benaming: 'Romeinse spinazie'.

Rode bieten kweken

Vormen : - Ronde, met penwortel, platte knol,...
Kleuren : rode, witte, gele, oranje, roze,...
standplaats : staat op het bed van de wortelgewassen.

Dit houdt in dat je een teeltwisseling in acht moet nemen. Normaal 6 jaar, met een minimum van 4 jaar tussenteelt, dit om mogelijke ziekten te voorkomen.

Zaai de rode biet steeds op een zonnige standplaats. Voorzie ook steeds een luchtige en goed gedraineerde bodem, best voorzien van een goeie bemesting die reeds lange tijd van tevoren werd aangebracht. (*) Dit om nitraatrijke vruchten te voorkomen. (Nitraten,
worden na verwarming de gevreesde nitrieten, die aan de basis liggen van mogelijke kankers.)
Tip: Wist je dat gebruik van vitamine C tijdens het eten van nitrietrijke groenten bij deze wordt afgeremd. (Aanrader dus).
(Vbn.: bieten, spinazie, warmoes, andijvie, sla in soepen,...)
Biologisch geteelde rode biet bevat makkelijk 30% meer aan anti-oxidanten die nuttig zijn voor onze stofwisseling, dan industrieel geteelde.

Zaaiperiode en methode:

Beste periode is te zaaien omstreeks april tot de 3 de week van juli voor vollegrondsteelten.
Vroegere periode (maart) kan mits afdekking of in serre d.m.v. perspotjes te gebruiken.
Hier wel oppassen voor de penwortel, beschadigde planten lopen snel achterstand op.
Rode bieten kweken Zaden zitten in een kurkachtig kluwen, dat op zich bestaat uit een 3 tot 5 tal zaden. Daarom is uitdunnen (vaktaal op 1 zetten) nodig, daar anders teveel planten opéén komen te zitten. En dit zou al snel tot bladvlekkenziekte kunnen leiden.
Door de kurkachtige laag is het ook wijselijk de zaden een tijdje op voorhand te laten weken, om een vlottere opkomst te
garanderen.
Zaai in een voor, tot op maximaal 3 cm diepte.(Goed aandrukken).
Een goeie zaaitemperatuur is 15 °C. Trage opkomst na een kleine tweetal weken.
De zaden blijven maximaal in de verpakking tot 5 jaar hun kiemkracht behouden.
Rode biet is een tweejarig gewas.

Bemesten: zoals reeds werd aangegeven is het best geen te verse of te grote hoeveelheden (N2) stikstof aan te wenden bij wortelgewassen in het algemeen.
Wat eerder wel aan de orde is, is de kaliumbehoefte. Deze zorgt voor stevige en mooie vruchten die lekkerder zullen smaken.
Keuze meststof : 12-10-18 (N/P/K) = 50 gr./m² (*) of 10-12-18 (N/P/K) = 60 gr./m² (*)
Rode biet vereist geen bepaalde pH - waarden, maar het hoeft niet gezegd dat zanderige bodems sneller uitregenen en nutriënten
verliezen. Daarom heeft een klei- leemgrond een betere buffer, zolang deze maar doorlaatbaar blijft.

Rode bieten kweken Verzorging : Uitdunnen, hakken, wieden, mulching, tijdige watergiften bij uitblijvende regen zijn noodzakelijk.

Oogsten: oogst de knollen tijdig, daar ze anders te groot en voos worden.
kooktijden worden hierdoor gereduceerd, vooral voor langere bewaring.
Normale kooktijd is 30 tot 40 minuten, terwijl grotere exemplaren makkelijk één uur of meer nodig hebben om te garen.
Je kan bieten bewaren in 'vochtig' zand, door het loof eraf te draaien. Let op dat je het groeipuntje niet uitbreekt.

Ziekten en aandoeningen:

Bietencysteaaltje (ook wel eens nematoden genoemd)
Bietenkevertje (Atomaria linearis)
Bietenvlieg (Pegomyia hyoscyami)
Bladvlekkenziekte veroorzaakt door te dichte beplanting (uitdunnen)
Hartrot veroorzaakt door een tekort aan boor.
Kaliumgebrek geeft verkleuring aan de bladrand en nerven, voorzie hier vooral een goeie en
juiste bemesting.
Schimmels
Zwarte bonenluis (verdwijnt soms vanzelf door de aanwezigheid van lieveheersbeestjes die deze graag op zijn menu zet !)

Rode bieten

Zelf zaad winnen:

Enkel indien geen F1-hybride soorten werden gebruikt.
Zaadwinning kan best, toch voorzichtigheid omwille kruisbestuivingen! Kruist snel met voederbiet, warmoes of de snijbiet, suikerbiet...
Het zijn dan ook windbestuivers.
Het is een langedagplant, dit verklaart de bloei in de zomermaanden.

Rode bieten kweken

In de keuken: gekend door zijn gezonde eigenschappen wordt deze plant bereid op verscheidene manieren.

Opgelegd in het zoet/zuur:
Bieten in zijn geheel koken 'zonder loof' (1 cm. loof eraan laten tegen leegbloeden, ook de wortel eraan laten.)
Vervolgens nemen we een pan met de helft azijn en water en voegen hierbij enkele kruidnagels, laurier, peperkorrels, een
beetje suiker (naar believen), en inkoken tot de helft. Daarna de schil van de bieten verwijderen (makkelijk na het koken, maar voorzie wel plastieken handschoenen) en de knollen in kubusjes of schijven snijden.
Doe deze in bokalen (om te bewaren), en giet hierop de ingekookte azijn.
Door de azijn blijft de bewaring optimaal, bacteriën maken geen kans om bederf te zaaien.

Invriezen kan ook, doch kook ze dan eerst gaar.

Bietensalade, rode biet met haring, rauw kan ook indien geraspt, maar geeft wel de typische aardsmaak met zich mee.

De blaadjes mogen verwerkt worden in salades of rauwkost.

De kleurstof of betanine (gewonnen door extractie), wordt overigens veel gebruikt in de industrie voor voeding, om bepaalde gerechten van de juiste kleur te voorzien.

Voedingswaarden : fosfor, calcium, Kalium hoge dosis, Vitamine A, B1, B2, B3, vitamine C,P, ijzer, eiwitten, natrium, mangaan, foliumzuur, plantaardige vetten, andere sporenelementen, 350 Kcal/kilogram.

Medisch gezien:

Bietensap helpt tegen leukemie, de kleurstof anthocyaan werkt tegen nachtblindheid en hart- en vaatziekten (slechte
cholesterol).
Foliumzuur werkt in op de stofwisseling en hartspier en rode bloedlichaampjes.
Wortelsap en bietensap gecombineerd wordt aangeraden tegen kankers. (minstens 3 glazen per dag).

Kortom: alweer een gezonde groente die niet in onze moestuin mag ontbreken.
Rode biet is vlot te telen, en vraagt weinig onderhoud.
Toch het proberen waard alvast !