Waarom vogels niet fluiten in het najaar

Misschien is het je ook al opgevallen dat het stiller is in de natuur en dat je minder vogels hoort fluiten in jouw tuin. In de lente en de zomer hoor je hen vooral ’s ochtends en ’s avonds. Hun gezang geeft ons een gelukzalig gevoel maar voor de vogels zelf heeft gefluit een duidelijke functie.

Waarom fluiten vogels?

Zingen is voor vogels een manier van communicatie. Dat doen ze vooral om vogels van het andere geslacht te verleiden of om hun territorium af te bakenen. In het voorjaar gaan de mannetjes op zoek naar een geschikte partner en een plek om zich te nestelen. Om bij de vrouwtjes in de smaak te vallen gebruiken ze al hun charmes en zingen ze hun mooiste lied. In hun beste verenkleed proberen ze de concurrentie weg te blazen. In de lente hoor je dan ook vooral de mannetjes fluiten.

Roodborst - Blauwborst

Eens het mannetje een vrouwtje heeft gevonden en zich heeft genesteld, is het belangrijk zijn territorium te verdedigen. Dit gezang klinkt anders, ze fluiten dan korter en het klinkt minder melodieus dan bij het paringslied.

Nu de zomer voorbij is, verlaten vogels hun broedplaats en gaan ze elders op zoek naar voedsel. Vandaar dat we nu minder vogels zien en horen. Ook de rui heeft veel te maken met de stilte. Voor de winter wordt hun oud verenkleed vervangen door een nieuw en warmer pak. Tijdens die periode kunnen vogels makkelijker ten prooi vallen van roofdieren zoals katten en roofvogels. Daarom houden ze zich dezer dagen stil en schuilen ze op plaatsen waar ze zich veiliger voelen.

Soorten zoals zwaluwen trekken in het najaar weg naar het zuidelijk halfrond. Voor deze lange tocht moeten ze in topconditie zijn. Ze moeten voldoende vetreserves opbouwen en hun energie sparen. Dus geen tijd meer om te zingen want dat kost energie. Ook de standvogels moeten voor de winter vetreserves aanleggen om de winter goed door te komen.

Het Usutuvirus

Merel - Usutu virus Sinds de jaren 90 circuleert het Usutuvirus ook in Europa. Een paar jaar geleden richtte het virus al een grote ravage onder de merels en ook dit jaar dreigen er opnieuw heel wat vogels aan het virus te sterven. Na een eerste grote uitbraak in 2016 heeft een volgende uitbraak opnieuw voor dodelijke slachtoffers gezorgd en vooral merels lijken het hardst getroffen. Het virus wordt overgedragen door steekmuggen en merels lijken hier heel gevoelig aan te zijn. Hoeveel slachtoffers het virus dit jaar al heeft gemaakt is nog niet gekend. Naast merels zijn ook uilen en huismussen gevoelig aan het usutuvirus.

Ook dit kan dus de oorzaak zijn dat er minder vogels worden waargenomen en dat het stiller is in de tuin. Vind je een slachtoffer dan kan je dit melden bij de plaatselijke natuurvereniging. Dit kan helpen om het aantal en de verspreiding beter in kaart te brengen.

Wat kunnen wij doen?

Het wordt stilaan tijd om de voederplaatsen in de tuin weer in te richten en van energierijk voedsel te voorzien. De warme zomer is voorbij en vogels zijn nu actief op zoek naar nieuwe voederplekken. Door nu reeds pindanoten, zonnebloempitten, zaden, meelwormen en vetversnaperingen aan te bieden weten de vogels dat ze in jouw tuin voldoende voedsel kunnen vinden. Geef een gevarieerd buffet, voor elke vogel wat wils.

Lees ook: Tips om vogels te voederen in de tuin.